Arama motorları, internetteki web sitelerini, hizmetleri ya da ürünleri belirli anahtar kelimeler aracılığı ile bulmamızı sağlıyor. Her arama motoru, kullanıcı deneyimini (UX) maksimize etmek adına ‘’kişi ne arıyorsa karşısına tam olarak onu çıkarmayı’’ amaçlıyor. Bunu sağlamak için de çeşitli metotlar ile web sayfaları, içerikler ve sonuçlar taranıyor.
Tüm bu süreçte tarama sonuçlarının arama motoru tarafından ‘’sevilerek üst sıralarda gösterilmesi’’ için de web siteleri çeşitli SEO stratejileri kullanıyorlar: yani Arama Motoru Optimizasyonu. SEO stratejileri, temelde arama motorlarına ‘’kullanıcı odaklı bir web sayfası’’ olduğunuzu kanıtlama sürecidir. Bunu Google gibi platformlara anlatabilmek için kimi zaman çeşitli teknik yönergeleri, kimi zaman ise semantik bazı taktikleri takip etmeniz gerekiyor.
Buraya kadar her şey tamam, öyle değil mi? Peki, daha üst sıralarda görünmeyi umduğumuz, Google’ın ve diğer arama motorlarının bizi test yeri olan sonuç sayfasını tam olarak nasıl ele alacağız? Bugün sizinle SERP’in, yani ‘’Arama Motoru Sonuç Sayfası’’nın tüm detaylarını keşfedecek ve doğru SERP stratejilerinin SEO’ya nasıl bir katkısı olduğunu inceleyeceğiz.
Gelin başlayalım!
Hızlı Erişim Menüsü
SERP Ne Anlama Gelir?
SERP, ‘’search engine result page’’, yani ‘’arama motoru sonuç sayfası’’ kavramının kısa bir hali. Kullanıcılar Google’da online olarak bir şey aradıklarında, karşılarına çıkan milyonlarca farklı sonucun site isimleri, içerik başlıkları, meta açıklamaları ve çeşitli Google Yapılandırılmış Veri görünümleri ile listelendiği sayfalar, SERP’lerdir.
Google’a girerek herhangi bir kelimeyi arattığınız anda, Google size bir SERP sunar. Bu SERP, Google’ın kullandığı özgün algoritmaları çerçevesinde şekillendirilir. SERP, kişiselleştirilebilir sonuçlar sunması ile proaktiftir.
Ne demek ‘’proaktif’’?
Farklı zamanlarda aynı anahtar kelimelerle birebir aynı sorguyu yaptığınızda karşınıza çıkan SERP sıralaması farklı olabilir. Gündem, web sitelerinin SEO skorları, sizin web kullanma alışkanlıklarınız, yerel ve evrensel sonuçların ağırlıkları ve çok daha fazlası, SERP görünümünün her seferinde benzersiz olmasını sağlar.
O halde SERP, farklı anahtar kelimeler için önceden belirlenmiş sabit sonuç sayfaları değildir. Arama motorunun algoritmaları ve dinamik web dünyası değiştikçe değişen, kişiselleşen ve her seferinde benzersizleşen sonuç sayfalarıdır.
SERP’te Ne Bulunur? – SERP’in Bileşenleri ve Yapısı
SERP sonuçları, iki çeşit içerik tipinden oluşmaktadır:
- Organik içerikler
- Ücretli içerikler
SERP’te Organik Sonuçlar
SERP’te bulunan organik sonuçların sıralaması, herhangi bir şekilde Google’a ödeme yaparak değiştirilemez. Google, belirli aralıklar indeksleme ve sıralamaların hangi faktörlerden etkilendiği ile ilgili çeşitli açıklamalarda bulunur. Arama motoru optimizasyonu (SEO) uzmanları ise web sitelerinin bu faktör ya da kriterlere en uygun hale gelmesi için çalışarak algoritmanın ilgili platformu daha üst sıralara çıkarmasını sağlarlar.
- Organik sonuçlar SERP’te tek bir yapıda sergilenmiyorlar elbette. Basitçe Google üzerinde bir bilgi aradığınızı düşünün. SERP kimi zaman size ‘’tıklayabileceğiniz web sitelerinin’’ yanı sıra, hiçbir web sitesine tıklamadan doğrudan edinebileceğiniz bilgiler de sunar. İşte bir görünüm:
Google’da Kapadokya kelimesi ile bir arama yaptınız. 2012’ten beri kullanılan ve ‘’Bilgi Kutusu’’ ya da ‘’Bilgi Grafiği’’ olarak adlandırılan sağ üstteki alan, size Kapadokya ile ilgili en çok sorulan soruların yanıtlarından oluşan bir bilgi kutucuğu sunar. Yukarıdaki örnekte bölgenin kısa tarihi, UNESCO ile ilişkisi, lokasyonu hakkında bilgi verilmiş ve kullanıcı ilgili bilgilerin alındığı web sayfasına basit bir link ile yönlendirilmiştir.
- Google, son dönemlerde gerçekleştirdiği güncellemelerle organik aramalarda ‘’Yapısal Veri’’ görüntülemesi de yapıyor. Nedir bunlar?
Google’a ‘’pilav tarifi’’ yazıp arattığınızı düşünelim. Bu durumda karşınıza bir bilgi grafiği çıkmasa bile, oldukça kapsamlı bir snippet çıkacaktır. Bu snipped web dünyasında ‘’sıfırıncı sıra’’ olarak adlandırılır. Burada çıkan sonuçlar, ilgili sayfanın organik listelemede kaçıncı sırada olduğunu önemsemez. Google’ın snippet ve paragraf tarama algoritmaları gereğince en kullanıcı odaklı olduğu düşünülen ilgili alan SERP’te gösterilir.
Google Yapılandırılmış Veri kullanılarak ‘’FAQ’’ olarak siteye eklenen soru – yanıtlar yine organik sonuçların alanında aşağıdaki gibi listelenebilir:
Google Schemas ya da Yapılandırılmış Veriler ile ilgili daha fazla bilgi edinin.
Küçük bir tartışma konusu da verelim: Google’ın kullanıcı odaklı SERP’ler yaratmak adına kullandığı bu yeni yöntemlerin web sitelerinin trafiğini düşürdüğünden şikayet eden ciddi bir kitle var. Sitelere tıklamak zorunda kalmadan bilgileri sitelerin içerikleri ile edinmek, kullanıcıların alışkanlıklarını değiştiriyor olabilir.
- Elbette, Google’ın SERP’inin bir de klasik görünümü bulunuyor. Çeşitli SEO kriterlerine bağlı olarak sıralanan organik sonuçlar aşağıdaki gibi görünür:
Yukarıdaki alan, ilgili web sitesinin URL’si, içerik aşlığı ve sayfanın meta açıklamasından oluşmaktadır. Bu detayların ne anlama geldiğinden birazdan bahsedeceğiz.
Arama Motorlarında Yapılan Arama Çeşitleri – SERP Bize Ne Gösteriyor?
Organik kullanıcılar arama motorlarında farklı amaçlar doğrultusunda sorgulama yapabilir. Web dünyasında sorgulamalar üçe ayrılıyor.
- Bilgilendirici sorgulamalar: Kapadokya hakkında yapılan sorgulama. Doğrudan belirli spesifik bilgileri edinmek için yapılan aramalardır.
- Gezinme amaçlı sorgulamalar: Genellikle web dünyasında adresi hatırlanmayan bir siteyi çeşitli anahtar kelimelerle bulmayı amaçlayan sorgulamalardır.
- İşlemsel sorgulamalar: E-ticaret sitelerinin temel hedefi olan sorgulamalardır. Arama sonucunda kullanıcının bir aksiyon almasını bekliyorsak, bu sorgulamayı işlemsel sorgulama olarak adlandırırız. ‘’Yeşil hırka satın al’’ gibi bir arama işlemsel sorgulamalar altında değerlendirilir.
SERP’te Sponsorlu Sonuçlar
SERP sıralaması neye göre belirlenir? Çok sayıda faktöre! Tam olarak bu yüzden ‘’SEO Uzmanları’’ var. A’dan Z’ye SEO içeriğine göz atarak daha çok bilgi sahibi olun.
Organik sıralamaları ek bir ücret ödeyerek değiştiremiyorsunuz. Fakat daha üst sıralarda görünebilmek için tercih edebileceğiniz bir yöntem var: Arama motoru reklamları!
Özellikle bir ürün ya da hizmet aradığınızda SERP’te üst sıralarda görünen ve ‘Reklam’ olarak işaretlenen sonuçlar hiç dikkatinizi çekti mi? Aşağıdaki gibi:
Yukarıdaki sponsorlu sonuçlar, ilgili sayfanın organik sıralamasından etkilenmeden gösterilir. Sponsorlu reklamlar için reklamveren olan Google’a belirli oranda ücret ödeyen web site sahipleri, içeriklerinin daha üst sırada görünmesini amaçlarlar.
Elbette Google reklamlarından yararlanmak amacıyla ödeme yapan herkesin web sitesinin ilgili aramada en üstte görünmesi imkansız. Sponsorlu arama sonuçları, aşağıdaki faktörlere göre sıralanabilir:
- Reklam için belirlenen anahtar kelimenin rekabet oranı
- Diğer reklam verenlerin ayırdığı bütçe
- Reklam stratejisinin kurgulanma biçimi
- Diğer reklam verenlerin sayısı
Dolayısıyla Google, ücretli reklamların hiçbiri için ‘’birinci sıra’’ hatta ‘’birinci sayfa’’ garantisi bile vermez. Ücret ödeyerek reklam aldığınız herhangi bir içeriğiniz SERP’in ikinci sayfasının ilk sıralarında da görülebilir.
İşte ilgili SERP’in devamında organik sonuçların ardından yeniden sponsorlu sonucun gösterildiği bir örnek:
Geçmişte Google’ın arama motoru algoritmasında reklamlar yalnızca sonuç sayfasının sağında küçük kutucuklar halinde verilirdi. Fakat artık doğrudan SERP’teki sıralama içerisinde veriliyorlar. Bu da elbette reklamlara tıklanma oranlarını arttırıyor olabilir.
Google tarafından SERP’te gösterilen sonuçlar arasında sponsorlu reklamlar tarafından etkilenemeyecek detaylar var mı? Bir başka deyişle, Google hangi arama sonuçlarını sponsorlu reklamlarla sunmaz?
Bunun için belirli dönemlerde alınmış spesifik kararlar olabilir. Örneğin en güncel COVID-19 gelişmelerini Google özel bir algoritma ile yönetiyor. Bu algoritma içerisinde ilk sıraları resmi, güvenilir ve onaylanmış haber sayfaları ile doğrulanmış istatistikler oluşturuyor. Örneğe göz atalım:
Bunun yanı sıra, Google’da haritalar aramalarında ve işletme listesi sonuçlarında da sponsorlu reklamlar bulunmuyor. Kullanıcının konumuna göre yerel sonuçları gösteren işletme rehberi, Google My Business hesaplarının listelenmesinde ücretli reklam kabul etmiyor. Bu aramalar, özellikle mobil cihazlarını kullanarak sorgulama yapan kullanıcıları hedefliyor. Çünkü mobil cihazlar bir yandan konum bilgisini Google ile paylaşıyor ve Google en ilgili işletmeleri kişiye sunuyor.
SERP ile SEO Arasında Bir İlişki Var Mı?
Elbette var! SERP’ler ve arama motorlarının SERP algoritmaları, ilgili aramalarda nerede görüneceğinizi ve Google aramalarında ilk sayfada görünebilmek için neler yapmanız gerektiğini belirler. SERP, sponsorlu sonuçlardan da oldukça yüksek oranda etkilediğinden dolayı web sitesinin temel SEO gerekliliklerini mükemmel bir şekilde yerine getirmek her zaman yeterli değildir. Örneğin mükemmel bir yapı ile Google’da ‘’how to start a website’’ aramasında birinci sırada görünmeye hak kazanmış bir web sitesi düşünelim.
İşte o web sitesinin sıralaması:
Birinci sırada gösterilen bir sonucun sayfanın en altına nasıl da itildiğine göz atın. Bu sizi SEO ile ilgili hayal kırıklığına mı uğrattı? Uğratmasın! Unutmayın, SERP’teki sonuçlar iyi bir SEO stratejisine bağlı olduğu kadar söz konusu anahtar kelimedeki yoğunluğa, reklam verenlerin sayısına da bağlı. Dolayısıyla SEO, SERP’te yükselmenin en önemli yollarından ve vazgeçilmez koşullarından biri. Fakat hiçbir zaman tek başına değil.
Aşağıda, daha az rekabet oranına sahip bir aramada SEO skoru güçlü bir ‘’birinci sıranın’’ nasıl göz önünde olduğuna bakın:
Yukarıdaki birinci sıra, SEO stratejileri ile elde edilmiş bir SERP sıralamasına sahiptir ve tahmin edebileceğinizden çok daha fazla trafik alır.
O halde SEO, SERP’te ücret ödemek zorunda olmadan yükselmenin en iyi yollarından biri. Fakat ortada ufak bir dilemma var:
SEO denen süreci yönetmek için de ciddi bir bütçeye ihtiyacınız var. Çünkü SEM (Arama Motoru Pazarlamacılığı)’den farklı olarak SEO, uzun bir sürece yayılmış istikrarlı bir yönetim gerektiriyor. O halde bütçenizin sınırlı olduğu durumda, hedeflediğiniz anahtar kelimelerin rekabet oranı daha düşük fakat size tam olarak istediğiniz özelleşmiş kitleyi sağlayacak kelimeler olduğundan emin olmanız gerekiyor.
Örneğin dilerseniz long tail anahtar kelimeleri hedeflemeyi düşünebilirsiniz. Bu kelimeler, Google için ayırdığınız reklam bütçesinin sizi daha görünür kılmasına ve sürdürdüğünüz SEO stratejisinin daha çabuk yanıt vermesine olanak tanıyabilir.
SEO (Arama Motoru Optimizasyonu) Nedir?
Arama motoru optimizasyonu, web sitelerinin ya da web sayfalarının arama motorlarının talep ettiği temel kriterleri karşılayacak şekilde iyileştirilmesi anlamına gelir. SEO, hem sayfa içi hem de sayfa dışı çeşitli işlem ve düzenlemeleri gerektirir. SEO’nun temel amaçları aşağıdaki gibi sıralanabilir:
- Web sitenizin trafiğini arttırmak,
- Web sitenizin dönüşüm oranlarını arttırmak,
- Web sitenizin SERP’teki sıralamasını yükseltmek,
- Web sitenizin kullanıcı odaklı olmasını sağlamak.
SEO skoru, içerikten site hızına, site performansından sitenin kod yapısına kadar çok sayıda faktörü göz önüne alır. Google Lighthouse gibi çeşitli platformlar kullanılarak web sitesinin mevcut durumu ve gerçekleşmesi gereken optimizasyonlar hakkında analizler yapılabilir. Bu sayede SERP’inde daha yukarıda görünmek istediğiniz arama motorunun kendisinden optimizasyon tavsiyeleri almış olursunuz.
Sayfa İçi SEO Nedir?
Sayfa içi SEO, web sayfanızın içeriklerini ve kod yapısını optimize etmesini, web sayfanızın yüklenme hızı ve kullanım hızını iyileştirmenizi, web site tasarımından temasına kadar kullanımı daha ‘’ziyaretçi dostu’’ hale getirmenizi hedefler. Sayfaların her birindeki anahtar kelimeler, URL yapıları, meta açıklamaları, butonların görünümü, sayfanın mobil görünümü, yazı tiplerinin okunabilirliği, resim ve text içeriklerinin boyutları, yüklenme hızları, alt başlıklar ve HTML kodunun yapısı ve çok daha fazlası, Sayfa İçi SEO hizmetleri kapsamında düzenlenir.
Sayfa Dışı SEO Nedir?
Sayfa dışı SEO, sitenin içerisinde parça parça gerçekleştirilen işlemlerden ziyade, web sayfasını bir bütün olarak temsil ederek onun otoritesini arttırma girişimlerine verilen isimdir. Örneğin diğer web sayfaları üzerinden bağlantı verme, sosyal ağlar aracılığı ile görünürlüğü arttırma, içerik pazarlaması ile görünürlük ve prestij arttırma gibi çeşitli yöntemler, Sayfa Dışı SEO teknikleri olarak bilinirler.
SEO tekniklerini istikrarlı bir şekilde uygulamak, SERP’lerdeki sıralamanızı iyileştirmenin etkili ve organik yöntemlerinden biridir.
PPC (Pay Per Click) Nedir? PPC ile SERP Arasında Nasıl Bir İlişki Var?
SEO uzun ve sancılı bir süreçti, öyle değil mi? Peki ya reklamlar? Google’dan satın alabileceğiniz PPC, yani tıklama başı ödeme reklamları ile SERP’teki görünümünüzü iyileştirebilirsiniz. Fakat yalnızca bütçeniz yettiği sürece. Peki, PPC reklamlarında bütçenizi doğru kullandığınızdan nasıl emin olabilirsiniz?
Elbette çok sayıda strateji kullanarak.
PPC Stratejisini Doğru Üretmek
Ücretli aramaların ya da PPC reklamlarının çalışma mantığını anlamak için onları bir açık arttırma sistemi gibi düşünün. Gerçek zamanlı olarak daha çok para veren, daha iyi sıralamayı kapar. O halde sizin net bir şekilde ‘’şu kadar bütçeye şurada görünürüm’’ gibi bir hesap yapmanız mümkün olamaz. Fakat her birey, belirli bir anahtar kelime için teklif verir ve teklif sonucunda SERP’teki sıralamaya bakarak teklif üzerinde değişiklikler yapar.
Yüksek rekabet olan sektörlerde büyük e-ticaret siteleri ile yarışmanız gerecektir. Bu yüzden küçük ve sınırlı bütçesi olan bir girişim için temel anahtar kelimelere SEM ile reklam vermek mantıklı olmayabilir. Bunun yerine long tail anahtar kelimelerle ya da size en çok dönüşüm getiren lokasyonlar için yerel anahtar kelimelerle reklam vermek daha bütçe dostu bir strateji yaratmanızı sağlayacaktır.
Reklam görüntüleme için yapacağınız daha pek çok kişiselleştirilebilir ayar var. Örneğin reklamınızın yalnızca mobil cihazlı kullanıcılara ya da yalnızca desktop kullanıcılarına gösterilmesini talep edebilirsiniz. Bu da daha da daralan bir kitle hedeflemesi sağlayacaktır.
PPC’teki ‘’Tıklama Başı Ödeme’’ Ne Anlama Geliyor?
Google’ın SERP’teki sıralamaları etkileyen reklam modeli PPC, ‘’tıklama başı ödeme’’ olarak Türkçeye çevriliyor. Bu modelde sıralamanız yapıldıktan sonra reklam sıralaması üzerinden tıklayarak sitenize giren kişi sayısına göre reklam ödemesi yapıyorsunuz. Bu da dönüşüm odaklı bir ödeme demek. Geleneksel reklam modellerinden çok daha ‘’reklam veren’’ dostu diyebiliriz.
SERP’te Standart Bir Görünüm: Arama Sonuçlarının Yapıları
SERP’te sıradan bir sıralama aşağıdaki gibi görünür:
Bu sayfanın yapısal analizini birlikte yapalım:
- Web sayfası URL’si: Sonucun en üst kısmında kısaltılmış bir şekilde ilgili sonucun web site URL’si yer almaktadır.
- Web sayfası başlığı (title tag): Oldukça önemli bir SEO kriteridir ve web sayfasının içerisinde ne bulacağınız ile ilgili genel bir beklenti yaratır.
- Meta açıklaması: Web sayfanızın içeriği ile ilgili 70 ile 160 karakter arasında hazırlanabilen bir özet niteliğindedir. Açıklamada anahtar kelimelerin bulunması tercih edilir.
Yukarıdaki kısımlar, organik bir aramada gördüğünüz sıralamanın temel yapıtaşlarıdır.
SERP ile İlgili Sık Sorulan Sorular
Sizler için arama motoru sonuç sayfası da denilen SERP ile ilgili sık sorulan soruları bir araya getirdik. Aşağıdaki yorum alanına diğer sorularınızı da eklemeyi unutmayın. İşte başlıyoruz!
SERP ile SEM aynı şey mi?
Hayır, SERP, içerisinde hem sponsorlu sonuçların hem de organik sonuçların gösterildiği bir sayfa iken; SEM, arama motorlarının ücretli reklam hizmetlerinin sunulduğu bir reklam modelidir. SERP, arama motoru sonuç sayfası anlamına gelir. SEM ise Arama Motoru Pazarlaması olarak nitelendirilir. SEM ile elde edilen avantajlardan biri de SERP’te daha üstte bir sıralama elde etmektir.
SERP’in web sitem için yararı nedir?
SERP özelliklerini kullanarak web sitenizin ilgili aramalarda daha yukarıda görünmesini sağlamanız mümkündür. Bu da web site trafiğinizin artmasını sağlayabilir. Eğer web sayfanız kullanıcı odaklı bir içerik sunuyorsa, dolaylı olarak dönüşüm oranlarınız ve site otoriteniz de artacaktır.
Yapılandırılmış veriler sitemi SERP’te yükseltir mi?
Bu konuda Google tarafından yapılan net bir açıklama yok. Yapılandırılmış verilerin ya da Google Schema kullanımının SEO’ya, dolayısıyla SERP’e doğrudan etki ettiğini söyleyemeyiz. Fakat yapılan güncel araştırmalar Google’ın kullanıcı odaklı SERP’ler sunma amacıyla yapılandırılmış veri kullanımına değer verdiğini gösteriyor.